Βότανο Πεντανευρο

.Πεντάνευρο:  Θεραπευτικές  ιδιότητες και χρήσεις.

Το πεντάνευρο σταματά γρήγορα την αιμορραγία και βοηθά την αποκατάσταση των κατεστραμμένων ιστών. Μπορεί να επουλώσει χρόνιες πληγές που δεν κλείνουν και να χρησιμοποιηθεί  αντί για το σύμφυτο στη θεραπεία των μωλώπων και των σπασμένων οστών.

Το πεντάνευρο είναι αντικαταρροϊκό και αποχρεμπτικό, δηλαδή ωφέλιμο σε παθήσεις άσθμα, βρογχίτιδα, φυματίωση, αναπνευστική καταρροή.

Είναι στυπτικό και ωφέλιμο στη διάρροια, δυσκοιλιότητα, κυστίτιδα, γαστρίτιδα, το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.

Για εξωτερική χρήση τα φρέσκα κοπανισμένα φύλλα του πεντάνευρου χρησιμοποιούνται σαν κατάπλασμα σε αιμορραγίες, πληγές, τσιμπήματα εντόμων, δαγκώματα σκύλων ή φιδιών.
Ακόμα στη θεραπεία των αιμορροΐδων, των συριγγίων και των ελκών.

Για τη βρογχοκήλη χρησιμοποιούνται επιθέματα στο λαιμό με φρέσκα φύλλα πεντάνευρου κοπανισμένα και ανακατεμένα με λίγο αλάτι.

Τα φύλλα του πεντάνευρου περιέχουν ουσίες που έχουν επίδραση στη μείωση των συνολικών λιπιδίων, των τριγλυκεριδίων, της χοληστερόλης, και των λιποπρωτεϊνών στο αίμα και ενδείκνυνται ως προληπτικό για καρδιακές παθήσεις. Βοηθούν να καθαρίσει το σώμα από την περίσσεια της χοληστερόλης, ανεβάζουν τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης, στο αίμα και δυναμώνουν τα τριχοειδή αγγεία.

Οι σπόροι περιέχουν μέχρι 30/% πηχτή φυσική ουσία σαν κόλλα που φουσκώνει στο έντερο, ενεργώντας σαν καθαρτικό και κατευναστικό στις ερεθισμένες μεμβράνες. Οι σπόροι χρησιμοποιούνται και στην θεραπεία των παρασιτικών σκουληκιών.

Οι σπόροι του σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, είναι μια από τις υψηλότερες πηγές ινών που υπάρχουν στις τροφές.

ΔΟΣΟΛΟΓΊΑ

Για τις παθήσεις του αναπνευστικού αλλά και για το κρυολόγημα χρησιμοποιούμε έγχυμα οπό πεντάνευρο 1-3 φορές την ημέρα.

Αφέψημα της ρίζας του χρησιμοποιείτε κατά του ζαχαρώδους διαβήτη.

Για τις φουσκάλες που δημιουργούνται στα πόδια μας από το περπάτημα, βάζουμε λίγα φύλλα πεντάνευρου μέσα στα παπούτσια μας.

Μπορούμε να φτιάξουμε αλοιφή και να τη χρησιμοποιήσουμε ως κρέμα νυκτός για τις ρυτίδες.

ΠΡΟΦΥΛΆΞΕΙΣ

Γενικός το πεντάνευρο είναι ασφαλής στη χρήση του.

Υπάρχει όμως μια αντένδειξη που φαίνεται ότι το πεντάνευρο είναι ένα ισχυρό πηκτικό.Αυτό μπορεί να εξεταστεί εύκολα αν ανακατέψουμε νερομπογιά με νερό και προσθέσουμε τσάι από πεντάνευρο.  Τα μέρη του χρώματος θα χωριστούν αμέσως μόνιμα από το νερό.

Λόγω αυτής της μοναδικής ιδιότητας, το πεντάνευρο χρησιμοποιήθηκε σαν αλοιφή πληγών στο πεδίο της μάχης, για αυτό λεγόταν και <<χορτάρι του στρατιώτη>>.

Λόγω αυτών των ιδιοτήτων, οι άνθρωποι που παίρνουν  αντιπηκτικά αίματος ή εκείνοι που είναι επιρρεπείς σε θρόμβους αίματος δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιήσουν  πεντάνευρο εσωτερικά.

Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ιατρού και ειδικά όταν λαμβάνετε ταυτόχρονα άλλα φάρμακα, βότανα ακόμα και συμπληρώματα.

Φασκόμηλο

Το φασκόμηλο είναι μικρό θαμνώδες, βότανο που στη χώρα μας αυτοφύεται κυρίως στις ορεινές περιοχές της Μακεδονίας. Έχει φύλλα λογχοειδή, χνοώδη και τα άνθη του είναι ιώδη. Το ύψος του φτάνει τα 50 εκατοστά.

Είναι  βότανο γνωστό από την αρχαιότητα ενώ το όνομά του προέρχεται από τη λέξη Salvar που σημαίνει σώζω. Οι αρχαίοι Αγύπτιοι πίστευαν ότι το φασκόμηλο ενισχύει τη γονιμότητα και οι αρχαίοι Κινέζοι αντάλλασαν το καλύτερης ποιότητας τσάι τους με το ευρωπαϊκό φασκόμηλο.

Στις μέρες μας το φασκόμηλο χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική και την οδοντοκρεμοποιία αφού είναι ιδανικό για την καταπολέμηση της ουλίτιδας και της στοματίτιδας.
Ως αφέψημα το φασκόμηλο θεωρείται χωνευτικό  αλλά και τονωτικό του νευρικού  συστήματος, ενώ έχει και ιδιότητες που βοηθούν στην αντιμετώπιση των εξάψεων κατά την εμμηνόπαυση.

Παρά της θετικές του ιδιότητες το φασκόμηλο ως αφέψημα δεν πρέπει να καταναλώνεται για περισσότερο από 8-10 ημέρες τη φορά γιατί υπάρχει η πιθανότητα ύπαρξης τοξικών επιδράσεων εξαιτίας της ουσίας θουξόνη, που περιέχει. Τέλος αναφέρεται ότι η κατανάλωση φασκόμηλου κατά το θηλασμό διακόπτει τη ροή του μητρικού γάλακτος. 

Δάφνη

Δάφνη το ιερό φυτό του Απόλλωνα

Λάουρος ο ευγενής, Βάγια, ή απλά δάφνη, είναι ένα αρωματικό φυτό, γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές αντισηπτικές, αντιφλεγμονώδεις και καταπραϋντικές,  ιδιότητες των φύλλων και των καρπών του. Ήταν ιερό δέντρο, αφιερωμένο στο θεό Απόλλωνα. Πρώτα οι Έλληνες και έπειτα οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να στεφανώνουν με κλαδιά δάφνης τους νικητές των αγώνων, έτσι ακόμα και σήμερα η δάφνη ταυτίζεται  με τη δόξα, τη νίκη και την υπεροχή.

Όταν ο Απόλλωνας συνάντησε τη νύμφη Δάφνη κόρη της Γαίας και του ποταμού Πηνειού και αχώριστη συντρόφισσα της θεάς Άρτεμης, θαμπώθηκε από την ομορφιά της και την ερωτεύτηκε. Η νύμφη δεμένη με αγνότητας όρκο, δεν ανταποκρίθηκε στο ερωτικό κάλεσμα του θεού και κατέφυγε στο δάσος, όπου ο Απόλλωνας την κυνήγησε με πείσμα. Τη στιγμή που την πλησίαζε η Δάφνη επικαλέστηκε τον πατέρα της και τον παρακάλεσε να τη σώσει από το αγκάλιασμα του θεού. Ο Πηνειός λυπήθηκε την κόρη του και τη μεταμόρφωσε σε λυγερόκορμο δέντρο. Τότε, ο απαρηγόρητος Απόλλωνας αγκάλιασε τη μεταμορφωμένη κόρη κι ορκίστηκε ότι η δάφνη θα ήταν πλέον το ιερό του δέντρο και ότι θα φορούσε ένα δάφνινο στεφάνι παντοτινά.

Η ιέρεια των Δελφών, η Πυθία, μασούσε φύλλα δάφνης ή ανάπνεε τον καπνό από καιόμενη δάφνη για να πέσει σε έκσταση και να δώσει τους χρησμούς της. Οι αρχαίοι Έλληνες την θεωρούσαν σύμβολο σοφίας και ευημερίας και προστάτευε τα σπίτια από την κακοτυχία και τους κεραυνούς. Ο Θεόφραστος αναφέρει ότι από το ξύλο της έφτιαχναν μπαστούνια και τρυπάνια γιατί δεν φθειρόταν. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι τα φύλλα της δάφνης είναι θερμαντικά και καταπραϋντικά και πως τα ξεραμένα φύλλα έχουν πιο δυνατό άρωμα από τα φρέσκα. Τα συνιστούσε εναντίον των ρευματισμών,της αρθρίτιδας, της δυσπεψίας και της αεροφαγίας.

Η λέξη Bachelor, πτυχίο πρώτης βαθμίδας, που έχουν οι Άγγλοι προέρχεται από τις λέξεις Bacca-laureus που σημαίνει καρπός δάφνης γιατί και αυτοί είχαν το φυτό ως σύμβολο σοφίας. Οι Βεδουίνοι της ερήμου γνώριζαν το φυτό και έβαζαν στον καφέ τους ένα φύλλο δάφνης για να τον αρωματίσουν. Τα φύλλα της δάφνης χρησιμοποιούνται στην μεσογειακή κουζίνα  ως άρτυμα για να νοστιμίζουν όσπρια, ψαρικά, σάλτσες και κρέατα.

Η δάφνη δρα ως αντισηπτικό, σπασμολυτικό, αρωματικό, πεπτικό, χολαγωγό και εφιδρωτικό. Τα φύλλα και οι καρποί δρουν τονωτικά στην λειτουργία της πέψης. Υπό μορφή πομάδας ή αλοιφής βοηθά εναντίον των ρευματισμών. Η σκόνη των φύλλων όταν πουδράρεται πάνω σε έλκη επιταχύνει την επούλωσή τους. Σε εσωτερική λήψη, βοηθά σε προβλήματα κολικού, δυσπεψίας, μετεωρισμού, ανορεξίας, καταρροών, βήχα και κρυολογημάτων. Εξωτερικά, βοηθά σε μώλωπες, θωρακικές λοιμώξεις, πιτυρίδα, στοματικά έλκη, δύσκαμπτους μύες και διαστρέμματα. Το αιθέριο έλαιο της δάφνης βοηθά στην συγκέντρωση όταν διαβάζουμε. Τέλος, το έλαιο της δάφνης είναι πολύ καλό για τα μαλλιά, στα οποία προσδίδει λάμψη, τα κάνει απαλότερα και εμποδίζει την τριχόπτωση.

Μάραθος

Το μάραθο ή φινόκιο (foeniculum vulgare) πρόκειται για ένα ιδιαίτερα αρωματικό και γευστικό βότανο με θεραπευτικές ιδιότητες, και φαρμακευτική χρήση. Το μάραθο είναι πολυετές φυτό που φτάνει τα δύο μέτρα. Το συναντάμε σχεδόν  παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Το μάραθο έχει λεπτά φύλλα αρωματικά και αποκτά μεγάλη ανάπτυξη ως αυτοφυές και ως καλλιεργούμενο.
Μαζεύονται τα φρέσκα φύλλα από το χειμώνα έως το τέλος της άνοιξης. Άλλες ονομασίες είναι το μάλαθρο, φινόκιο, μάραθρο, αγριομάραθο, μάραζα και αμαραθιά. Το μάραθο πολλαπλασιάζεται με σπόρο ενώ το φινόκιο με μεταφύτευση. Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Ινδία, και η Ρωσία είναι από τους μεγαλύτερους καλλιεργητές του μάραθου.

Τα φύλλα του μάραθου  τρώγονται ωμά ή μαγειρεμένα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε στιφάδο, κοκκινιστό, σάλτσες, και σε σούπες. Χρησιμοποιείτε για γαρνιτούρα και προσθέτει γεύση σε σάλτσες.
Πιάτα κλασικά της φημισμένης κρητικής κουζίνας θεωρούνται τα σαλιγκάρια με τα μάραθα, οι μαραθόπιτες αλλά και τα μαυρομάτικα φασόλια με μάραθο και σπανάκι.

Το συναντάμε συχνά στα αρχαία κείμενα.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια το μάραθο ήταν γνωστό στους αρχαίους πολιτισμούς της Ινδίας, της Κίνας και της Αιγύπτου σαν ένα αρωματικό φυτό πολύ χρήσιμο για τα φαγητά, που διαθέτει και διάφορες θεραπευτικές ιδιότητες. Παλιά οι Κινέζοι και οι Ινδοί θεωρούσαν το μάραθο αντίδοτο  για τα δαγκώματα των φιδιών και σκορπιών αλλά και ιδανικό φάρμακο στις δηλητηριάσεις.

Το μάραθο αναφέρεται στις πινακίδες της Γραμμικής Β γραφής, της αρχαιότερης γραφής της ελληνικής γλώσσας (1450-1100 πχ). την εποχή εκείνη το χρησιμοποιούσαν ως προσφορά στις θεότητες.  Το μάραθο δάνεισε το όνομά του στο Μαραθώνα.
Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν το μάραθο σύμβολο μεγάλης επιτυχίας και σίγουρα οφείλει το όνομά του στη νίκη των Ελλήνων κατά των Περσών στον Μαραθώνα το 490 π.χ. ο Πλίνιος του αποδίδει 22 θεραπευτικές ιδιότητες και αναφέρει ότι τα φίδια τρώνε μάραθο όταν πρόκειται ν΄ αλλάξουν το δέρμα τους και ο Διοσκουρίδης,το περιγράφει σαν αποτελεσματικό διουρητικό <<για όσους ουρούν σταγόνα-σταγόνα>>. Ένας συγγενής του,το γιγάντιο φυτό που επιστημονικά αποκαλείται ferula communis, είναι εκείνο που, σύμφωνα με τη μυθολογία, χρησίμευσε σαν μέσον για να μεταφέρει ο Προμηθέας τη φωτιά στους ανθρώπους.  Την έκρυψε μέσα στον ξεραμένο κορμό που έχει ίνες σαν του μπαμπακιού και βοηθούσαν να μην σβήσει.
Σε αντικατάσταση της γνωστής φράσης <<φασούλι το φασούλι...>> οι Κρητικοί λένε, <<μάραθο το μάραθο γεμίζει η γρα τον κάλαθο>>. 

Δεντρολίβανο

Δεντρολίβανο, γνωστό ως ροζμαρίνι, αρισμαρί,  λασμαρί,  δυσομαρίνι.  Ονομάζεται και <<δροσιά της θάλασσας>>, λόγω της συνήθειάς του να φυτρώνει κοντά στη θάλασσα. Το δεντρολίβανο το χρησιμοποιούσαν παλιότερα ως λιβάνι γι΄ αυτό λεγόταν και λιβανόδενδρο.

Είναι φυτό που ήταν γνωστό στην αρχαιότητα και αναφέρεται από τον Οβίδιο, επίσης το χρησιμοποιούσαν για να κάνουν τα στεφάνια των νικητών των αγώνων μαζί με μυρτιά και δάφνη.
Ήταν γνωστό στους αρχαίους  Αιγύπτιους, Άραβες  και Ρωμαίους, οι οποίοι το χρησιμοποιούσαν ως αρωματικό και το καλλιεργούσαν.

Στην αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν για τον τέτανο,τους δε σπόρους του για τη θεραπεία της παράλυσης. Έχει τονωτικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Καταπολεμά την αναιμία, την αϋπνία και τη ζαλάδα. Βελτιώνει την αιμάτωση του εγκεφάλου,ενώ σήμερα ερευνούν τη συμβολή του στην καταπολέμηση της νόσου Αλτσχάιμερ και του διαβήτη. Ως καλλυντικό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μορφή ατμού  για βαθύ καθαρισμό του προσώπου. Η κομπρέσα από δεντρολίβανο ξεπρήζει τα πρησμένα μάτια, ενώ χαρίζει λάμψη, βελτιώνει το σκούρο χρώμα, δρα κατά της πιτυρίδας και συνιστάται για τα λιπαρά μαλλιά, θεωρείται αναζωογονητικό για το μπάνιο κι έχει αποσμητική δράση στο ποδόλουτρο. Ως λοσιόν, σταματά την τριχόπτωση, ενώ από τα φύλλα και τα άνθη του παράγεται αιθέριο έλαιο.

Συμπερασματικά...
Διαπιστώνουμε ότι το δεντρολίβανο, εκτός από ένα βασικό μυρωδικό της μεσογειακής κουζίνας είναι και θαυματουργό βότανο.Λόγω των ιδιοτήτων που αναφέρθηκαν ότι διαθέτει, χρειάζεται να το εντάξετε άψογα με λεμονάτα κρεατικά και πατάτες φούρνου.

Επίσης, αρωματίζει υπέροχα το ψωμί, το μοσχάρι, το αρνί, το κυνήγι, το ψάρι, τα θαλασσινά, τις ομελέτες, τις σούπες, τις σάλτσες και τα λαχανικά.

Σύμφωνα με τη λαογραφία, πήρε το όνομά του από τη Παναγία, η οποία άφησε το μανδύα της πάνω στο θάμνο. Μέχρι το επόμενο πρωί, τα λουλούδια του θάμνου είχαν γίνει μπλε και από τότε ονομάστηκε rose Mary.

Οι αρχαίοι Έλληνες το θεωρούσαν δώρο της Αφροδίτης. Οι μαθητές φορούσαν στεφάνια από δεντρολίβανο όταν είχαν εξετάσεις, γιατί βοηθούσε τη συγκέντρωση και τη μνήμη.

Το χρησιμοποιούσαν πολύ σαν αρωματικό. Το έκαιγαν επίσης σαν λιβάνι ενώ από το 16ο αιώνα, το χρησιμοποιούσαν σαν καλλυντικό.
Άλλοτε το ονόμαζαν <<πόα των στέψεων>>, γιατί με αυτό και μαζί με μυρτιά και δάφνη, κατασκεύαζαν ανθοδέσμες για τις στέψεις. Το χρησιμοποιούσαν επίσης και σε εύθυμες γιορτές και σε επιτάφιες πομπές, ενώ κατά το Μεσαίωνα το συναντάμε σε μυθολογικές παραστάσεις και τραγούδια.

Κόλιανδρος

Κόλιανδρος: Ευεργετικές ιδιότητες.
Άλλα ονόματα: Κόλιαντρο, κουσβαράς, κόριον.

Ο κόλιανδρος αποτελεί ένα από τα πιο παλιά αρωματικά φυτά που χρησιμοποιήθηκαν από τον άνθρωπο. Είναι ένα φυτό που μοιάζει πολύ με τον μαϊντανό και χρησιμοποιείται τόσο για τα φρέσκα φύλλα του, όσο και για τον καρπό του.

Ο κόλιανδρος που προέρχεται από τη Δυτική Ασία και τη Βόρεια Αφρική χρησιμοποιείται ως άρτυμα από την αρχαιότητα και καλλιεργείται σε ολόκληρο τον κόσμο, για τους σπόρους και τα φύλλα του.
Τα φρέσκα φύλλα του έχουν έντονο άρωμα και αλατώδη γεύση.

Τον κόλιανδρο τον καλλιεργούσαν ήδη από το 1000 π.χ. Καρποί του βρέθηκαν μέσα στους τάφους της αρχαίας Αιγύπτου. Δεκαπέντε αφυδατωμένα mericarps βρέθηκαν στο Προ-κεραμικό Νεολιθικό Β επίπεδο του Nahal Hemar Σπήλαιο στο Ισραήλ, το οποίο μπορεί να είναι το αρχαιότερο αρχαιολογικό εύρημα κόλιανδρου.

Ο κόλιανδρος φαίνεται ότι έχει καλλιεργηθεί στην Ελλάδα τουλάχιστον από τη δεύτερη χιλιετία π.χ.
Ένα από τα Γραμμικής Β δισκία, που ανακτήθηκε από την Πύλο, αναφέρεται στα είδη που καλλιεργούνταν για την παραγωγή αρωμάτων.

Αναφέρεται σε όλα τα συγγράμματα του μεσαίωνα.

Ο κόλιανδρος ήρθε στις Βρετανικές αποικίες στη Βόρεια Αμερική, το 1670 και ήταν ένα από τα πρώτα μπαχαρικά που καλλιεργήθηκαν από τους πρώτους αποίκους.

-οι καρποί χρησιμοποιούνται σε εξωτερική χρήση εναντίον των αρθρώσεων.
Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι ο κόλιανδρος έχει αντιοξειδωτική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό.

Ο κόλιανδρος έχει χρησιμοποιηθεί ανά τους αιώνες ως βότανο για την ανακούφιση από τους πόνους, τις κράμπες, τους σπασμούς, τη ναυτία, τη δυσπεψία και τις μολύνσεις από μύκητες.
-καταπραΰνει τη διάρροια κυρίως στα παιδιά.
-διαγείρει την όρεξη
-λέγεται ότι είναι ηρεμιστικό για τα άτομα που υποφέρουν από υστερία και ημικρανίες.
-θεωρείται ότι προωθεί την καλή μνήμη.

-Οι σπόροι του κόλιανδρου χρησιμοποιούνται για να αρωματίζουν αλκοολούχα ποτά.
-Στη Γερμανία και τη Νότια Αφρική, οι σπόροι χρησιμοποιούνται στην παρασκευή λουκάνικων.
-Η συνηθέστερη χρήση των σπόρων είναι ως βασικό συστατικό στη σκόνη Κάρι.

Τσάι του βουνού

Τσάι του Βουνού: Ελιξίριο μνήμης, ενέργειας και ευεξίας.

Το υπέροχο βότανο με το πλούσιο άρωμα και την υπέροχη γεύση.
Τσάι του βουνού  ή σιδερίτης... Το αυτοφυές βότανο των ορεινών περιοχών της Ελλάδας αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρισμένα κι αγαπημένα βότανα της χώρας μας διεθνώς, γνωστό με την ονομασία <<Greek Mountain Tea>>.
Οι ευεργετικές του ιδιότητες του, το έκαναν διάσημο ακόμη και στην επιστημονική κοινότητα ενώ η γεύση και το άρωμά του αποτελούν ένα μικρό ταξίδι μνήμης στα παιδικά μας χρόνια. Παρότι παραδοσιακά, θεωρείται τονωτικό  του οργανισμού και καταναλώνεται ως επί το πλείστον το χειμώνα,  προσωπικά, το απολαμβάνω και κρύο, χωρίς την προσθήκη κάποιας γλυκαντικής ουσίας.
<<Το ανώτερο τσάι προέρχεται από τα ψηλά βουνά>>, έλεγε μια αρχαία  κινεζική παροιμία... <<Τα ελληνικά βουνά>> προσθέτουν σήμερα Γερμανοί επιστήμονες. Και αυτό διότι πιστεύουν πως οι θαυματουργικές ιδιότητες του ελληνικού τσαγιού του βουνού, αποτελούν ένα σημαντικό <<όπλο>> στη μάχη για την καταπολέμηση της νόσου Αλτσχάιμερ, η οποία οδηγεί στον εκφυλισμό των εγκεφαλικών κυττάρων.Από τη νόσο  πάσχουν 800.000 άτομα στη Γερμανία και περίπου 30 εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο. Το κλασικό τσάι του βουνού, που τουλάχιστον παλιά, δεν έλειπε από κανένα σπίτι και αποτελούσε το πρώτο γιατρικό για το κρυολόγημα, βρίσκει σιγά-σιγά τη θέση του και επιστημονικά ανάμεσα στα ευεργετικά ροφήματα για τον οργανισμό.

Είναι ένα πολυετές, αυτοφυές φυτό το οποίο ανήκει στην οικογένεια των χειλανθών, στο γένος Σιδερίτης και φυτρώνει σχεδόν αποκλειστικά σε ορεινές περιοχές. Στα ελληνικά βουνά εντοπίζονται περίπου 17 αυτοφυή είδη, τα γνωστότερα εκ των οποίων είναι: τσάι βλάχικο (και στο Άγιο Όρος μπεττόνικα), τσάι του Μαλεβού ή τσάι του Ταϋγέτου(Sideritis clandestina_Σιδερίτης η λαθραία), μαλοτήρας ή καλοκοιμηθιά είναι το τσάι της Κρήτης, τσάι της Εύβοιας ή τσάι απ' το Δέλφι, τσάι του Ολύμπου, τσάι του Παρνασσού ή τσάι  του Βελουχιού. Αξίζει να αναφέρουμε πως το τσάι του βουνού κινδυνεύει να εξαφανιστεί λόγω της υπερκατανάλωσης. Γι' αυτό και απαγορεύεται η αλόγιστη συγκομιδή του.

Γνωστό ως <<Σιδερίτης>> στην αρχαιότητα
Το τσάι του βουνού είναι γνωστό στην Ελλάδα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Το όνομα Sideritis προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη <<Σίδερο>> και με αυτό το όνομα το αναφέρει και ο Θεόφραστος(372-287 π.χ.). Ο Π. Γεννάδιος γράφει ότι ο σιδερίτης ονομάστηκε έτσι από τον Διοσκουρίδης, λόγω της ιδιότητάς του να θεραπεύει πληγές από σιδερένια αντικείμενα. Μια άλλη εκδοχή λέει ότι ονομάστηκε έτσι από τα <<δόντια>> που έχει ο κάλυκας του άνθους του, τα οποία μοιάζουν με αιχμή λόγχης.
Και μια τρίτη εκδοχή, η οποία μάλλον είναι σωστότερη όπως ακούγεται, λέει ότι ο Διοσκουρίδης έδωσε το όνομα αυτό στο φυτό λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του εγχύματος σε σίδηρο.
Μεταξύ άλλων αναφέρεται σε αρχαία κείμενα του Ιπποκράτη, του Θεόφραστου, του Πλήνιου, του Γαληνού κ.α.  Ο σιδερίτης φυτρώνει σε βραχώδεις αλπικές και σε υποαλπικές θέσεις της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Παραδοσιακά στην Ελλάδα το τσάι του βουνού προτιμάται πολύ για τις ευεργετικές του επιδράσεις στα κρυολογήματα και τις φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, καθώς και για την καταπολέμηση της δυσπεψίας και των γαστρεντερικών διαταραχών, ενώ θεωρείται και επουλωτικό.Τα δραστικά συστατικά του είναι η καφεΐνη που είναι διεγερτικό του νευρικού συστήματος, αλλά υπάρχουν και ίχνη θεοβρωμίνης που είναι διουρητική ουσία και δρα στο αναπνευστικό σύστημα. Τα νωπά φύλλα του είναι αρκετά πλούσια σε βιταμίνη C.
Η μακρόχρονη όμως και σε μεγάλες δόσεις χρήση του τσαγιού μπορεί να προκαλέσει διαταραχές που εκδηλώνονται με αϋπνία, αδυνάτισμα, απώλεια όρεξης και προβλήματα του νευρικού συστήματος.